Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı’nın (AGİT) “içler acısı durumda” ve geleceğinin belirsiz olduğunu belirterek, “AGİT uçurumun kenarında bulunuyor.” dedi.
Lavrov, Kuzey Makedonya’nın başkenti Üsküp’te AGİT’in 30. Bakanlar Konseyi Toplantısı’nda konuştu.
Batı’nın Rus ekonomisine yönelik yaptırımlarına tepki gösteren Lavrov, “ABD ve Avrupalı ??uyduları, Rus ekonomisini çökertmek amacıyla Rusya’ya binlerce yaptırım uyguladı ve böylece bir zamanlar ortak olduğumuz bölgemizde Doğu ile Batı arasındaki geniş pratik işbirliğine son verdi.” ifadelerini kullandı.
Avrupa Birliği’nin (AB), ABD’nin Ukrayna macerasının sonuçlarının en ağır yükünü üstlendiğini ve onlarca yıldır refahını sağlayan ekonomik ortaklık biçimlerini terk ettiğini söyleyen Lavrov, AB’nin kendisine verilen rolü görev bilinciyle oynadığını ifade etti.
Lavrov, AB’nin, üye ülkelerinin refahını artırmaya yönelik hedeflerini terk ettiğini ve büyük ölçüde Brüksel bürokrasisinin çabalarıyla “saldırgan bir jeopolitik projeye dönüştüğü izlenimi” verdiğini dile getirdi.
“AGİT içler acısı bir durumda”
AGİT’e yönelik eleştirilerde bulunan Lavrov, “Bir yıldan fazla bir süre sonra Helsinki Nihai Senedi 50. yılını dolduracak. Bu bağlamda, üzülerek belirtmek isterim ki AGİT Helsinki Nihai Senedi’nin kabul edilmesinin 50. yıl dönümüne içler acısı bir durumda giriyor ve geleceği belirsizliğini koruyor.” dedi.
Rusya’nın Avrupa’da işbirliğine dayalı ortak bir güvenlik alanı oluşturmak için her türlü çabayı gösterdiğini savunan Lavrov, “Ne yazık ki insanlığın kaderini belirleme hakkını kendilerine mal eden Batılı siyasi elitler, AGİT lehine değil, NATO lehine basiretsiz bir tercih yapmıştır.” değerlendirmesinde bulundu.
NATO’nun doğuya doğru genişlediğine dikkati çeken Lavrov, NATO üyesi devletlerin AGİT’in askeri ve siyasi boyutunu kendi elleriyle yok ettiğini dile getirdi.
Batılı başkentlerin AGİT’in yeniden canlanma şansını yok ettiğini söyleyen Lavrov, bu kesimlerin Rusya ve Belarus’un olmadığı Avrupa siyasi topluluğu oluşturduğunu kaydetti. Lavrov, “Kabul edelim ki AGİT uçurumun kenarında bulunuyor.” diye konuştu.
“Rusya’ya karşı savaşta Moldova Batı’nın bir sonraki kurbanı”
Lavrov, Batı’nın Rusya’ya karşı başlattığı hibrit savaşında Moldova’nın bir sonraki “kurban” olacağını söyledi.
Transdinyester konusunda, AGİT bünyesinde oluşturulan ve Moldova, (sözde) Transdinyester yönetimi, Rusya, Ukrayna, AGİT, AB ile ABD’den temsilcilerin yer aldığı “5+2” formatına değinen Lavrov, söz konusu bu formatın ortadan kaldırıldığını söyledi.
Lavrov, savaşın başlamasından bu yana ilk kez Avrupa’da
Rusya Dışişleri Bakanı Lavrov, Rusya-Ukrayna savaşının başlamasından sonra ilk defa Avrupa’da bir ülkeye gitti ve ilk defa AGİT toplantısında yer aldı.
1-2 Aralık 2022’de AGİT’in dönem başkanlığını yürüttüğü dönemde Polonya’nın Lodz şehrinde yapılan toplantıya Lavrov’un katılımı reddedilmişti. Toplantıya Rusya’nın AGİT Daimi Temsilcisi Aleksandr Lukaşeviç başkanlık etmişti.
Savaşın başlamasından bu yana Avrupa ülkeleri, Rusya’ya yönelik yaptırımlar nedeniyle hava sahalarını kapatmıştı. Kuzey Makedonya’daki toplantıya Lavrov’un katılmasında bir engel olmadığı bildirilmişti.
Rusya Dışişleri Bakanı Lavrov ve heyetini taşıyan uçak, Bulgaristan’ın uçuş izni vermemesi nedeniyle Yunanistan üzerinden Kuzey Makedonya’ya ulaştı. Bulgaristan’ın Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mariya Zaharova’nın heyette yer alması gerekçesiyle uçuş izni vermediği belirtildi.
